Türkiye-Suriye İlişkilerinde Yeni Dönem – Güvenlik, Diplomasi ve Ticaret Paneli

Uluslararası Stratejik Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (USPUM) öncülüğünde, Mersin’de gerçekleştirilen panelde Türkiye-Suriye ilişkilerinde yeni dönem ve Suriye'nin yeniden yapılanma süreci çok boyutlu olarak ele alındı.

Mersin başta olmak üzere çevre illerden siyaset, akademi, iş dünyası ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin bir araya geldiği etkinlikte, savaş sonrası Suriye’nin yeniden inşasında Türkiye’nin ve özellikle Mersin’in üstlenebileceği roller, fırsatlar ve stratejik adımlar masaya yatırıldı.

"Yeni bir dönemin kapılarını aralıyoruz"

Panelin açılış konuşmasını yapan USPUM Başkanı Muhammed Taha Gergerlioğlu, etkinlikle Suriye'nin yeniden yapılanma sürecine katkı sunmayı amaçladıklarını belirtti. Gergerlioğlu, “Suriye konusunda yeni bir diyalog zemini oluşturmamız gerekiyor. Alışkanlıklarımızı terk ederek yapıcı önerilerle masaya oturmalıyız. Bu panel, Türkiye'nin bu süreçte nasıl bir yol izleyebileceğini ortaya koymak için düzenlendi” dedi.

"Suriye'nin yeniden inşası bizim için avantaj"

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hakan Sefa Çakır ise, savaşın sona ermesiyle birlikte Suriye'de ciddi bir yeniden yapılanma sürecinin başlayacağını belirterek, “Suriye'den gelen birçok kişi burada yaşarken dilimizi ve kültürümüzü öğrendi. Bu durum bizim için ciddi bir avantaj. Coğrafi yakınlık da iş birliğini kolaylaştırıyor. Gerek ticarette gerekse diplomatik düzeyde büyük fırsatlar var. Suriye ziyaretimizde oradaki bakanların bizler kadar heyecanlı olduğunu görmek umut vericiydi” ifadelerini kullandı.

"Ortak genetik kodlarımız var"

Panelde konuşan Prof. Dr. Şafak Ertan Çomaklı ise Türkiye ile Suriye arasındaki bağın yalnızca coğrafi değil, tarihi ve kültürel bir ortaklığa dayandığını vurguladı. “Bosna Hersek'te olduğu gibi, biz bu bölgeleri çıkar için değil, kalbî bağlarımız için yeniden inşa ediyoruz. Suriye ile yalnızca sınır değil, ortak bir geçmişimiz, dostluklarımız, akrabalarımız var. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyeti’ne büyük sorumluluklar düşüyor” dedi. Panel, üç ayrı oturumda Türkiye-Suriye ilişkilerinin farklı boyutlarını ele aldı: 1. Oturum Ticaret ve Yatırım Fırsatları, “Ticaret ve Yatırım” başlıklı ilk oturumda, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler masaya yatırıldı. USPUM Başkan Yardımcısı Av. Dr. Ahmet T. Keşli’nin yönettiği oturumda, MÜSİAD Mersin Şube Başkanı Mehmet Sait Kayan, ticaretin mevcut durumu ve potansiyeline dikkat çekti. Golden Global Yatırım Bankası Genel Müdürü Yavuz Yeter, finansman ve yatırım fırsatlarına vurgu yaparken; ASKON Dış İlişkiler Komisyonu Başkan Yardımcısı Muhammet Veysel Vural, Türkiye’nin kalkınma sürecindeki rolünün altını çizdi.

“Mersin denizcilikte stratejik konumda”

“Levant Deniz Ticareti” konulu ikinci oturumda bölgesel deniz taşımacılığı ve liman potansiyelleri konuşuldu. Suriye Deniz Ticaret Odası Başkanı Mustafa Kanafani, iş birliği olanaklarını aktarırken; Argaz A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Derviş Dabak ve Yüksel Lojistik May Shipping Genel Müdürü Kemal Yüksel, Mersin’in denizcilikteki stratejik konumuna ve teknik altyapısına değindi. MTSO Başkanı Hakan Sefa Çakır İse, Mersin’in taşıdığı ticari fırsatlara dikkat çekerek, Mersin ve Tartus limanının işbirliği halinde olması, Lazkiye – Mersin arası turizm çalışmalarının sürmesi, Suriye’nin Mersin’in lojistik imkanlarından daha fazla yararlanması gerektiğini söyledi. Mersin’in gücünü Suriye’nin imarında kullanması gerektiğine de değinen Çakır, “Birbirimize bağımlı haldeyiz. Gücümüzü dağıtmadan doğru politikalarla yola devam etmeliyiz. Suriye’nin imarını Suriyeli kardeşlerimizle birlikte sağlayıp hep birlikte kazanmalıyız” dedi.

Son oturumda “Diplomasi, Güvenlik ve Kültürel İlişkiler” başlığı altında, yeniden kurulacak Türkiye-Suriye ilişkilerinin politik ve toplumsal temelleri değerlendirildi. Katılımcılar, ortak tarih, kültür ve insani bağların gelecekteki iş birliğinde taşıyacağı öneme dikkat çekti

Etkinlik, Suriye'nin savaş sonrası yeniden yapılanma sürecine Türkiye’nin olası katkılarını değerlendirmek, iki ülke arasındaki ticari, diplomatik ve kültürel iş birliklerini güçlendirmek amacıyla düzenlendi.

Panelin Öne Çıkan Başlıkları

1. Açılış Konuşmaları:

USPUM Başkanı Muhammed Taha Gergerlioğlu:
Türkiye’nin bu süreçte oynayacağı rolün kritik olduğunu vurguladı. Yeniden yapılanmaya yönelik fikir üretme ve öneriler geliştirme gerekliliğine dikkat çekti.
MTSO Başkanı Hakan Sefa Çakır:
Suriye’de oluşan yeni nüfus yapısının ve kültürel yakınlığın Türkiye için avantaj olduğunu belirtti. Ekonomik ve diplomatik fırsatların değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Şafak Ertan Çomaklı:
Suriye ile olan derin tarihsel ve kültürel bağlara işaret etti, “ortak genetik kodlar” ifadesiyle toplumsal yakınlığı vurguladı.

Panel Oturumları

1. Oturum: Türkiye-Suriye İkili Ticaret İlişkileri ve Yatırım Fırsatları

Ticaret, sanayi ve finans alanlarında mevcut ilişkiler ve potansiyel iş birlikleri ele alındı.
Katılımcılar:
- Mehmet Sait Kayan (MÜSİAD): Mevcut sanayi ilişkileri ve potansiyel değerlendirildi.
- Yavuz Yeter (Golden Global Yatırım Bankası): Yatırım ve finansman fırsatları sunuldu.
- Muhammet Veysel Vural (ASKON): Türkiye’nin kalkınma sürecindeki rolünün önemi vurgulandı.
- Harun Maral (Ahde Vefa Derneği): STK’ların katkıları değerlendirildi.

2. Oturum: Levant Deniz Ticareti

Levant bölgesinde deniz ticareti ve Mersin’in rolü değerlendirildi.
Katılımcılar:
- Mustafa Kanafani (Suriye Deniz Ticaret Odası): Bölgedeki iş birliği imkânları.
- Mehmet Derviş Dabak (Argaz A.Ş.): Mersin’in stratejik önemi.
- Kemal Yüksel (Yüksel Lojistik): Gemi inşa ve bakım süreçleri üzerine değerlendirme.
- Hakan Sefa Çakır (MTSO): Mersin’in Levant ticaret havzasındaki yeri.

3. Oturum: Diplomasi – Güvenlik – Kültürel İlişkiler

Türkiye-Suriye ilişkilerinin diplomatik ve kültürel boyutu değerlendirildi.
Katılımcılar:
- Prof. Dr. Şafak Ertan Çomaklı: Güvenlik ve savunma alanında iş birliği.
- Doç. Dr. Buğra Sarı (MEÜ): Türkiye’nin diplomatik pozisyonu ve dengeli yaklaşımı.
- Dr. Mustafa Erim (MEÜ): Ortak kültürel miras üzerinden ilişkiler.

Sonuç ve Değerlendirme

Panelin sonunda USPUM Başkanı Gergerlioğlu, sürecin fikir üretme açısından verimli geçtiğini belirtti ve tüm katılımcılara teşekkür ederek plaket takdim etti.

Genel Değerlendirme

Bu panel, Türkiye-Suriye ilişkilerinin normalleşme ve yeniden yapılanma sürecinde çok yönlü iş birliği alanlarına odaklanan önemli bir girişim olarak değerlendirilebilir. Ticaret, güvenlik, kültür ve diplomasi gibi kritik alanlarda kurulan diyalog platformları, bölgede istikrar ve kalkınma için umut verici bir çerçeve sunmaktadır.