Türkiye’de iş dünyası ile siyaset arasındaki ilişkiler çoğu zaman mercek altına alınır. Kimi zaman teşviklerle büyüyen yatırımlar, kimi zaman medya üzerinden şekillenen kamuoyu, kimi zaman da uluslararası belgelerde açığa çıkan sırlarla gündem olur. Bu fotoğrafın en dikkat çeken isimlerinden biri de kuşkusuz Turgay Ciner’dir.
Son olarak Can Holding’e yönelik başlatılan kara para soruşturması kapsamında Habertürk ve Show TV’nin satışı üzerinden yürütülen inceleme, Ciner’i yeniden manşetlere taşıdı. Hakkında çıkarılan tutuklamaya yönelik yakalama kararıyla birlikte iş insanının portresi bir kez daha tartışma konusu oldu.
Londra’dan Türkiye Gündemine Uzanan Hikâye
Uzun süredir yaşamını Londra’da sürdüren Turgay Ciner, 2025 yılı itibarıyla Forbes Türkiye listesinde 950 milyon dolarlık servetiyle 35. sırada bulunuyor. Ancak onun servetinin inişli çıkışlı bir grafiği var.
2021’de 1,3 milyar dolarlık şahsi servetiyle Forbes listesinde 2263. sırada yer aldı.
2022’de 1,1 milyar dolarla 2448’inci sıraya geriledi.
2023’te yine 1,1 milyar dolarla 2540’ıncı sıradaydı.
Forbes’ın Türkiye lisansörü de yine Ciner Grubu olmuştu. Böylece hem listeye giren hem de listenin ülke içindeki yayıcısı olan Ciner, iş dünyasında çelişkili bir konumdaydı.
AKP İktidarıyla Gelgitli Bir İlişki
Ciner’in ismi AKP iktidarının ilk yıllarından itibaren güçlü teşviklerle anıldı. 2004 yılında Gelir ve Kurumlar Vergisi rekortmenleri arasında yer aldı; ödülünü o dönem Devlet Bakanı Ali Babacan’dan aldı.
Yatırımları devletin açık desteğini gördü. Örneğin 2021’de Ciner Glass Maden Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. için yüzde 50 vergi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası teşvikleri sağlandı. Bu sadece bir örnekti; yıllar boyunca farklı projelerde benzer destekler aldı.
Ciner’in Erdoğan ile sembolik bağı ise özellikle Kasımpaşaspor üzerinden dikkat çekti. 2011’de kulübü satın aldı. Kasımpaşa, Erdoğan’ın büyüdüğü semtin takımıydı. Üstelik kulübün stadı 2004’te “Recep Tayyip Erdoğan Stadyumu” adını almıştı. Kulübün başkanlığını ise Erdoğan’a doğrudan bağlanan “Alo Fatih” hattıyla bilinen Fatih Saraç yürütüyordu.
Bu tablo, Ciner’in AKP ile sıkı ilişkiler içinde olduğu yorumlarını güçlendirirken zaman zaman Erdoğan ile aralarının bozulduğu da iddia edildi.
Erdoğan’la Yan Yana Açılan Tesisler
Ciner’in sanayi yatırımları Türkiye’nin en büyük projeleri arasında sayılıyor.
2009 yılında Beypazarı Soda Külü Tesisini,
2018’de Kazan Soda tesisini açtı.
Her iki açılışta da dönemin bakanlarının yanı sıra Recep Tayyip Erdoğan bizzat yer aldı.
Erdoğan, Kazan Soda tesislerinin açılışında şu ifadeleri kullanmıştı:
“Başbakanlığım döneminde, 2009 yılında Ciner Grubunun Beypazarı Soda Külü Tesisinin açılışını da bizzat yapmıştım ve devlet olarak oraya yüzde 26 da ortağız. Rabbim bugün de bize çok daha büyük ve kapsamlı bir yatırım olan Kahramankazan tesisinin açılışını yapmayı nasip etti, hamdolsun.”
Bu sözler, devlet ile Ciner Grubu arasındaki ortaklığı adeta ilan ediyordu.
Pandora Papers’ta Açığa Çıkanlar
Ciner’in adı sadece Türkiye’de değil, uluslararası belgelerde de geçti.
2021’de Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ), yaklaşık 12 milyon belgeyi ifşa etti. “Pandora Papers” olarak bilinen bu belgelerde, dünya çapında siyasetçilerin, iş insanlarının ve şirketlerin offshore hesapları açığa çıktı.
Turgay Ciner de bu belgelerde adı geçen iş insanları arasındaydı. Offshore bağlantıları ve şirket yapılanmaları, kamuoyunda tartışma yarattı.
Medya Patronluğu: Bir Dönüşüm Hikâyesi
Ciner’in medya geçmişi, aynı zamanda AKP’nin medya üzerindeki dönüşümünü anlamak açısından önemli bir örnek.
1998: Dinç Bilgin’in Sabah Grubu’na ortak olarak medyaya adım attı.
2005: TMSF’den Bugün gazetesini aldı, ardından kısa süre sonra Akın İpek’e sattı.
2007: Habertürk gazetesi ve Habertürk TV’yi satın aldı.
2010: Bloomberg ile ortaklık kurarak Bloomberg HT kanalını açtı.
2013: Show TV’yi TMSF’den aldı.
Ciner’in medya patronluğu özellikle 17 Aralık operasyonları sürecinde büyük sınav verdi. Erdoğan’ın Habertürk’ün altyazılarından dahi rahatsız olduğu, Fatih Saraç’la yaptığı telefon görüşmelerinin sızan ses kayıtlarında gündeme geldi.
Bu süreçten sonra Habertürk giderek siyasetten uzaklaştırıldı. 14 Mayıs 2023 seçimlerinden sonra “artık politika konuşulmayacak” kararı alındı. Politika muhabirleri, yorumcuları ve sunucularıyla yollar ayrıldı.
2024 yılında ise Ciner Medya Grubu tamamen Can Holding’e devredildi.
Kara Para İddiaları ve Soruşturmanın Derinleşmesi
Bugün Ciner’i gündeme taşıyan esas mesele de bu satış oldu. Başsavcılık, Ciner Medya Grubu’nun Can Holding’e devri sırasında 350 milyon doların kaynağı belirsiz şekilde elden bavullarla bankalara yatırıldığını tespit etti.
İddialara göre bu paralar “ortak kasada” toplandı. Soruşturma kapsamında Can Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Can dahil birçok kişi tutuklandı.
Turgay Ciner hakkında tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkarıldı. Oğlu Atilla Ciner ise gözaltına alındı.
Ciner’in Portresinden Çıkanlar
Turgay Ciner’in hikâyesi sadece bir iş insanının portresi değil. Aynı zamanda Türkiye’de sermaye, siyaset ve medya üçgeninin nasıl çalıştığını gösteren bir örnek.
AKP döneminde teşviklerle büyüyen yatırımlar,
Erdoğan ile yan yana açılan tesisler,
Offshore belgelerinde geçen hesaplar,
Medyada AKP’ye uyumlu hale getirilen yayın çizgisi,
Son olarak kara para iddiaları…
Hepsi bir araya geldiğinde Ciner’in öyküsü, Türkiye’nin son 20 yılındaki güç ilişkilerinin bir özeti gibi duruyor.
Turgay Ciner: Medya ve Siyaset İlişkilerinde Zaman Çizelgesi
1998
Dinç Bilgin’in Sabah Grubu’na ortak oldu.
Medyaya ilk adımı.
2004
Gelir ve Kurumlar Vergisi rekortmenleri listesine girdi.
Ödülünü Ali Babacan’dan aldı.
2005
Bugün Gazetesi’ni TMSF’den satın aldı.
Kısa süre sonra Akın İpek’e devretti.
2007
Habertürk Gazetesi
Habertürk TV
Ciner’in medya patronluğunda esas dönemin başlangıcı.
2009
Beypazarı Soda Külü Tesisi açılışı.
Açılışa bizzat Erdoğan katıldı.
2010
Bloomberg HT yayına başladı.
Finans-medya alanında güçlenme.
2011
Kasımpaşaspor’u satın aldı.
Stadyumun adı: Recep Tayyip Erdoğan Stadyumu
Kulüp Başkanı: Fatih Saraç (“Alo Fatih”).
2013
Show TV’yi TMSF’den satın aldı.
17 Aralık sürecinde Erdoğan ile Fatih Saraç arasındaki telefon görüşmeleri sızdı.
Habertürk’ün altyazılarından bile rahatsızlık duyulduğu iddiaları.
2018
Kazan Soda Tesisi açılışı.
Erdoğan yine açılıştaydı.
2021
Pandora Papers belgelerinde adı geçti.
Offshore bağlantıları ifşa oldu.
Ciner Glass yatırımı için dev teşvikler aldı.
2023
14 Mayıs seçimlerinden sonra Habertürk’te “artık politika konuşulmayacak” kararı.
Muhabirler, yorumcular ve sunucularla yollar ayrıldı.
2024
Habertürk ve Show TV, Can Holding’e satıldı.
Medyadaki 20 yıllık serüven sona erdi.
2025
Can Holding soruşturması Ciner’e uzandı.
Habertürk ve Show TV satışında 350 milyon dolarlık kara para aklama iddiaları.
Ciner hakkında tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkarıldı.
Oğlu Atilla Ciner gözaltına alındı.