Takvim yaprakları 28 Ekim 1923’ü gösterdiğinde Gazi Mustafa Kemal Paşa, “Efendiler, yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz” sözüyle Cumhuriyet’in meşalesini yaktı. Ulu önder Atatürk, kendi ifadesiyle “en büyük eserini” gençlere emanet ederken “Ey yükselen yeni nesil! İstikbal sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu devam ettirecek sizlersiniz” dedi.
İstiklal Mücadelesi’nde işgalci güçler halkın cansiperane mücadelesiyle kovuldu. 1923 tarihinde açılan yeni sayfayla, Orta Asya’da filizlenen ve Anadolu topraklarında bin yıl boyunca yoğrulan kültürel değerleri muhafaza ederek Türkiye yüzünü Batı’ya döndü. Atatürk Türkiye’nin ilk cumhurbaşkanı seçildi.
DEVRİMLER BİR BİR HAYATA GEÇTİ
Cumhuriyetin kuruluşuna giden süreçte, çocuklara verilen önemin bir göstergesi olarak Cumhuriyetin ilk ulusal bayramı çocuklara atfedildi ve “23 Nisan”; Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak ilan edildi. Ulu önder Atatürk’ün “Bugünün küçükleri, yarının büyükleridir” sözü doğrultusunda; çocuklara yurttaşlık bilincinin aşılanması, toplumsal yapının güçlendirilmesi ve okul eğitimlerine destek olması amacıyla çocuk dergileri basılmaya başladı.
Saltanatın kaldırılmasının ardından Atatürk devrimleri Cumhuriyet’in ilanının ardından hızlandı. Halifelik feshedildi, tekke ve zaviyeler kapatıldı, her vatandaş bir soyadı aldı. Toplumsal hayatta şapka ve kıyafet inkılapları yer buldu. Medeni Kanun’un kabulüyle kadın-erkek eşitliğini sağlayan adımlar atıldı. Türk kadını dünyada seçme ve seçilme hakkını ilk elde edenlerden oldu.
Türklerin dünya tarihindeki yerini, medeniyete katkılarını tüm dünyaya duyurmak amacıyla Türk Tarih Kurumu (TTK); Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek için de Türk Dil Kurumu (TDK) kuruldu.
Türk dili Türk milleti için kutsal bir hazine olarak görüldü. 1 Kasım 1928’de Harf Devrimi ile yeni Türk alfabesi kabul edildi ve Türk dilinin geliştirilip benimsenmesi süreci başladı. Yeni Türkçe eğitim alanındaki gelişmelerin de önünü açtı. Başöğretmen Atatürk, halkın eğitim düzeyinin yükselmesi için özel çaba sarf etti. 1924 Anayasası’nda ilköğretimin zorunlu ve parasız olduğu karara bağlandı. Herkesin okur yazar olmasını sağlamak için okulların sayısı artırıldı. 1933 yılında üniversite reformu yapıldı. Bu reform ile birlikte İstanbul Üniversitesi, Yüksek Ziraat Enstitüsü, Orman Fakültesi ve Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi gibi üniversiteler açıldı.
CUMHURİYET BİR ASRI DEVİRDİ
Ve Türkiye Cumhuriyeti, yüz yıl önce yakılan meşaleyi günümüze dek taşıdı. Cumhuriyet 100. yaşına ayak bastı. Milli Mücadele’de çekilen zorlukların ardından Cumhuriyet’in kurulmasıyla yaşanan coşku günümüze dek taşındı.
