Gıda zehirlenmesi, mikroorganizmalar ya da bakteri toksinleri nedeniyle bozulmuş yiyeceklerin tüketilmesi sonucu ortaya çıkar. Besin zehirlenmesi için tipik belirtiler mide ağrısı, ishal ve kusmadır. Hafif zehirlenmeler genellikle birkaç gün içinde kendi kendine iyileşir
İhtiyaç duyulan besin ögelerini almak için tüketilen gıdalar bazen kişiyi hasta edebilmektedir. Gıda zehirlenmesi, bakteri, virüs ya da parazitlerle kontamine olmuş herhangi bir yiyecek ya da içeceğin tüketimi sonucu meydana gelen enfeksiyon ya da intoksikasyon durumuna verilen isimdir. Gıda zehirlenmesi nedenleri nelerdir? Kontamine yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonrasında kusma ve ishalle seyreden bir hastalık olan gıda zehirlenmesine en sık neden olan mikroorganizmalar şöyle sıralanmaktadır: rota, adeno, hepatit A gibi virüsler, escherichia coli, salmonella, shigella, listeria, clostridia, helikobakteri türü bakteriler ile entamoeba, histolytica ve giardia intestinalis gibi parazitler. Bu virüs, bakteri ve parazitlere maruz kalan besinlerin tüketilmesi tüketilmesiyle gıda zehirlenmesi gerçekleşir. Bu maruziyet gıdanın işleme, üretim aşamalarında ya da son tüketicinin muhafaza aşamasında gerçekleşmiş olabilir. Bunun yanında çeşitli amaçlarla besinlerin içerisine eklenen diğer besinler bozulmaya yol açabilir. Uygun olmayan koşullarda muhafaza edilen besinler bozulabilir. Uygun olmayan materyallerden üretilmiş kaplarda saklanan besinler bozulabilir. Tüm bu bozulmaların gerçekleştiği besinlerin tüketimi gıda zehirlenmesine neden olabilir.
GIDA ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ
Gıda zehirlenmeleri aniden başlamaktadır. Kontamine yani hastalık yapan çeşitli mikroorganizmalar bulunduran yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonrası 30 dakika ile 72 saat arasında ortaya çıkabilen ishal, bulantı, kusma, şiddetli karın ağrısı gibi semptomlara bazen vücut sıcaklığı artışı da eklenebilir. Gıda zehirlenmelerinde bireylerin kontamine besinlere tepkileri; alınan bakteri veya toksine, besinin kontaminasyon derecesine, tüketilen miktara ve bireyin bakterilere ve toksinlere gösterdiği duyarlılığa göre değişir. Bu nedenle gıda zehirlenmesi yaşayan bazı bireylerde hiç belirti görülmezken bazı bireylerde çok ağır tablolar ortaya çıkabilmektedir. Gıda zehirlenmesi tanısı nasıl konulur? Gıda zehirlenmeleri genellikle kendiliğinden geçer. Ancak ağır seyreden ve kendiliğinden geçmeyen durumlarda sağlık kuruluşuna başvurulduğunda hastanın gıda geçmişi öyküsü alınması ardından gaita tetkiki ve kan tetkikleri ile konulmaktadır.
GIDA ZEHİRLENMESİ TEDAVİSİ
Gıda zehirlenmelerinin çoğu kendiliğinden geçmektedir. Ancak geçmez ise ishal ve kusma ile kaybedilen sıvı ve mineral kayıplarının yerine konması yeterli olabilir. Yetmediği durumlarda gaita tetkiki ve kan tetkikleri sonrasında antibiyoterapi gerekebilmektedir. Gıda zehirlenmesi şüphesinde ne zaman sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır? 24-48 saatte kendiliğinden geçmemesi durumunda, Oral alım olmuyor ise, Yüksek ateş varsa, Kanlı ishal varsa, Uyku eğiliminde artış varsa, Gebelik durumunda vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Gıda zehirlenmesinden nasıl korunuruz? Gıda zehirlenmelerinden korunmak için genel gıda güvenliği kurallarına uymak, kişisel hijyen ve ortam hijyeni kurallarına uymak, buzdolabında muhafaza edilmesi gereken besinlere dikkat etmek, buzdolabına konmaması gereken besinlere dikkat etmek, paketli gıdalardaki tüketim tarihlerini doğru incelemek ve uymak önemlidir. Bireysel temizlik yemek öncesi ve sonrası el yıkamak tuvalet sonrası temizliğinde sabunla ve bol suyla elleri yıkamak açıkta bulunan sular içilmemeli açıkta satılan gıdalar kesinlikle tüketilmemeli. Gıda zehirlenmesine ne iyi gelir hastalarda bulantı kusma ishal ve karın ağrısı olduğundan sıvı kaybının yerine konması ishal diyeti ile beslenmeye geçilmelidir posasız ve yağsız gıdalar ile beslenilmeli yağsız haşlama beyaz ekmek yağsız peynir yoğurt pirinç lapası yenmelidir.
GIDA ZEHİRLENMESİ KAÇ SAAT SONRA BELLİ OLUR?
Gıda zehirlenmeleri kontamine yiyecek ve içeceklerin tüketiminden sonra 30 dakika ile 72 saat arasında geçen sürede ortaya çıkmaktadır. Gıda zehirlenmesi olduğunu nasıl anlarız? İshal, bulantı, kusma, şiddetli karın ağrısı, vücut sıcaklığı artışı gibi belirtiler gıda zehirlenmesine işaret etmektedir. Gıda zehirlenmesinde ateş olur mu? Ağır seyreden gıda zehirlenmesi durumlarında yüksek ateş semptomu da görülebilmektedir.
