Rekabet Kurumu’nun, fahiş fiyat artışı iddiasıyla haklarında soruşturma yürüttüğü gıda üreticisi ve tedarikçisi 13 teşebbüse toplam 878 milyon TL idari para cezası verildi.
Rekabet Kurumu, hızlı tüketim malları sektöründe faaliyet gösteren 5’i zincir market, 20 teşebbüs hakkında, 4054 sayılı ‘Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal ettikleri yönündeki iddialar üzerine soruşturma başlattı. Soruşturma kapsamında, 6-7 Aralık’ta teşebbüslerin sözlü savunmaları alındı.
Üretici, tedarikçi niteliğindeki 15 teşebbüsün zincir marketlerdeki fiyatlama davranışlarına ilişkin inceleme ve değerlendirmeler sonucunda bazı tedarikçilerin 5 zincir market arasında fiyat artışlarına yönelik koordinasyonu sağlayarak, marketlerin raf fiyatlarını belirlemeye yönelik kartel oluşturduğu tespit edildi. Ayrıca kartelin yanı sıra bazı teşebbüslerin marketlerdeki raf fiyatlarını doğrudan belirlemek suretiyle de Rekabet Kanunu’nu ihlal ettikleri sonucuna ulaşıldı. Bu kapsamda 13 teşebbüs hakkında, dolaylı olarak marketlerdeki raf fiyatlarının artmasına sebep olabilecek rekabet ihlali türlerinden olan kartel veya yeniden satış fiyatının tespiti sebebiyle toplamda 878 milyon TL idari para cezası verildi.
Soruşturmada yer alan 5 zincir markete yönelik incelemede; ortak tedarikçiler aracılığıyla fiyat artışlarının koordinasyonunun sağlandığı, geleceğe yönelik fiyatlar, fiyat artış tarihleri, dönemsel aktiviteler ve kampanyalar gibi bilgilerin paylaşıldığı, fiyat indirimine giden veya fiyatların arttığı dönemde fiyat artışı yapmayan perakendecilerin fiyatlarına tedarikçiler aracılığıyla müdahale edildiği saptandı. Söz konusu 5 zincir markete aynı suçtan daha önce toplam 2,7 milyar TL ceza uygulandığı, ‘mükerrer cezalandırma yasağı’ nedeniyle yeni bir idari para cezasına hükmedilmesine yer olmadığına karar verildi.
İşte Rekabet Kurumu’nun o kararı…
Hızlı tüketim malları sektöründe faaliyet gösteren üretici/tedarikçi ve perakendeci niteliğindeki bazı teşebbüsler hakkında 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinin ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla yürütülen soruşturma tamamlandı.
I.
i) Soruşturma tarafı tedarikçilerden;
1. Coca Cola Satış Dağıtım AŞ
2. Doğanay Gıda Tarım ve Hayvancılık San. Tic. AŞ
3. Düzey Tüketim Malları Sanayi Pazarlama ve Ticaret AŞ
4. Eti Gıda San. ve Tic. AŞ
5. Frito Lay Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
6. Glaxosmithkline Tüketici Sağlığı AŞ
7. Haribo Şekerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
8. Pasifik Tüketim Ürünleri Satış ve Ticaret AŞ
9. Pepsi Cola Servis ve Dağıtım Ltd. Şti.
10. Red Bull Gıda Dağıtım ve Pazarlama Ticaret Limited Şirketi
11. Şölen Çikolata Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
12. Unmaş Unlu Mamuller Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
unvanlı teşebbüslerin kendi ürünlerinde soruşturma tarafı perakendeciler arasında satış fiyatları ve fiyat artışları konusunda koordinasyonun sağlanması ve bu koordinasyonun sürdürülmesi, yine bu çerçevede perakendecilerin geleceğe yönelik fiyatları ve fiyat artış tarihleri gibi rekabete hassas bilgilerin paylaşımına aracılık edilmesi suretiyle perakende satış fiyatlarının tespiti amacına sahip topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar veya uyumlu eylemlerle 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiklerine, bu ihlalden perakendeciler ile birlikte ve eşit derecede sorumlu olduklarına, bu nedenle adı geçen teşebbüslere idari para cezası verilmesine;
ii) Kent Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret AŞ tarafından kendi ürünlerinde soruşturma tarafı perakendeciler arasında satış fiyatları ve fiyat artışları konusunda koordinasyonun sağlanması ve bu koordinasyonun sürdürülmesi, yine bu çerçevede perakendecilerin geleceğe yönelik fiyatları ve fiyat artış tarihleri gibi rekabete hassas bilgilerin paylaşımına aracılık edilmesi suretiyle perakende satış fiyatlarının tespiti amacına sahip topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar veya uyumlu eylemler yoluyla 4054 sayılı Kanun’un ihlal edildiğine ilişkin yeterli bulguya ulaşılamadığına, bu nedenle ilgili teşebbüs hakkında idari para cezası uygulanmasına yer olmadığına;
iii)
– BİM Birleşik Mağazalar AŞ,
– CarrefourSA Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi AŞ,
– Migros Ticaret AŞ,
– Şok Marketler Ticaret AŞ
– Yeni Mağazacılık AŞ
arasında ortak tedarikçiler aracılığıyla dolaylı temaslar yoluyla fiyatların ve/veya fiyat artışlarının koordinasyonunun sağlandığına; yine ortak tedarikçiler aracılığıyla geleceğe yönelik fiyatlar, fiyat artış tarihleri, dönemsel aktiviteler ve kampanyalar gibi rekabete hassas bilgilerin paylaşıldığına; fiyat indirimine giden veya pazar genelinde fiyatların arttığı dönemde henüz fiyat artışı yapmayan perakendecilerin fiyatlarına tedarikçiler aracılığıyla müdahale edilmek suretiyle söz konusu fiyatların tüketiciler aleyhine yükseltilmesinin sağlandığına; rakip fiyatlarının yükselmemesi halinde ürün özelinde fiyat düşürme (bozma) gibi çeşitli stratejiler yoluyla teşebbüsler arasındaki danışıklılığa uyumun sürekli olarak gözetildiğine; böylelikle adı geçen perakendecilerin satışa sundukları pek çok ürünün perakende satış fiyatlarının tespiti amacına sahip, topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar veya uyumlu eylemlerle 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiklerine, bu nedenle adı geçen teşebbüslere 4054 sayılı Kanun’un 16. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiğine, bununla birlikte, 28.10.2021 tarihli, 21-53/747-360 sayılı Kurul kararı ile ceza verildiğinden “ne bis in idem” hukuk genel ilkesi çerçevesinde söz konusu teşebbüsler bakımından mevcut soruşturma kapsamında yeni bir idari para cezasına hükmedilmesine yer olmadığına;
iv) Beypazarı İçecek Pazarlama Dağ. Amb. Tur. Pet. İnş. San. ve Tic. AŞ’nin kendi ürünlerinde soruşturma tarafı perakendeciler arasında satış fiyatları ve fiyat artışları konusunda koordinasyonun sağlanması ve bu koordinasyonun sürdürülmesi, yine bu çerçevede perakendecilerin geleceğe yönelik fiyatları ve fiyat artış tarihleri gibi rekabete hassas bilgilerin paylaşımına aracılık edilmesi suretiyle perakende satış fiyatlarının tespiti amacına sahip topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar veya uyumlu eylemlerle 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiğine ve bu ihlalden perakendeciler ile birlikte ve eşit derecede sorumlu olduğuna, bu nedenle 4054 sayılı Kanun’un 16. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca adı geçen teşebbüse idari para cezası uygulanması gerektiğine, bununla birlikte 18.05.2022 tarihli, 22-23/379-158 sayılı Kurul kararı ile ceza verildiğinden “ne bis in idem” hukuk genel ilkesi çerçevesinde söz konusu teşebbüs bakımından mevcut soruşturma kapsamında yeni bir idari para cezasına hükmedilmesine yer olmadığına;
II.
i) Soruşturma tarafı tedarikçilerden;
1. Coca Cola Satış Dağıtım AŞ
2. Doğanay Gıda Tarım ve Hayvancılık San. Tic. AŞ
3. Eti Gıda San. ve Tic. AŞ
4. Frito Lay Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
5. Haribo Şekerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
6. Kent Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret AŞ
7. Pasifik Tüketim Ürünleri Satış ve Ticaret AŞ
8. Pepsi Cola Servis ve Dağıtım Ltd. Şti.
9. Şölen Çikolata Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
10. Unmaş Unlu Mamuller Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
unvanlı tedarikçilerin, perakende seviyesinde faaliyet gösteren teşebbüslerin yeniden satış fiyatlarını belirlemek suretiyle de 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiğine, bu nedenle adı geçen teşebbüslere idari para cezası verilmesine;
ii) Düzey Tüketim Malları Sanayi Pazarlama ve Ticaret AŞ ve Red Bull Gıda Dağıtım ve Pazarlama Ticaret Limited Şirketi’nin perakende seviyesinde faaliyet gösteren teşebbüslerin yeniden satış fiyatlarını belirlemek suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiklerine ilişkin yeterli bulguya ulaşılamadığına, bu nedenle ilgili teşebbüsler hakkında idari para cezası uygulanmasına yer olmadığına;
III. Horizon Hızlı Tüketim AŞ tarafından 4054 sayılı Kanun’un ihlal edildiğine yönelik bulguya ulaşılamadığından, ilgili teşebbüs hakkında idari para cezası uygulanmasına yer olmadığına
gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere karar verilmiştir.
