Türkiye’de internet kullanımı son yıllarda her kesimden insanın günlük yaşamının vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Eğitimden sağlığa, bankacılıktan sosyal yaşama kadar her alan dijitalleşirken, bu dijitalleşmenin temel taşı olan internetin maliyeti ise kullanıcıların en çok şikayet ettiği konuların başında geliyor. Peki, Türkiye'de internet neden bu kadar pahalı? Hız-fiyat dengesi dünya standartlarına göre ne durumda? Gelin birlikte bakalım.
Avrupa'dan Uzak, Fiyat Olarak Zirvede
Uluslararası bağımsız internet hızı ve fiyat karşılaştırmalarına göre Türkiye, internet erişiminde hız olarak Avrupa ortalamasının oldukça gerisinde. 2025 yılı itibarıyla Türkiye'de ortalama sabit internet hızı yaklaşık 40-50 Mbps civarında seyrediyor. Bu hız; Hollanda, İsveç veya İsviçre gibi ülkelerde 150-300 Mbps seviyesini buluyor.
Daha çarpıcı olan ise fiyat karşılaştırması. Türkiye’de ortalama bir ev interneti (100 Mbps’e kadar) için kullanıcılar aylık yaklaşık 400-600 TL arasında ödeme yapıyor. Bu rakam, asgari ücretin %10’una denk geliyor. Örneğin Almanya’da benzer hızlarda interneti 30-40 euroya almak mümkünken, bu miktar asgari ücretin %5’inden bile daha az. Yani Türkiye’de internet hem yavaş hem pahalı.
Neden Bu Kadar Pahalı?
İnternetin pahalı olmasının birçok nedeni var:
-
Pazarın Tekelleşmesi: Türkiye’de altyapının büyük bölümü halen Türk Telekom kontrolünde. Alternatif internet servis sağlayıcıları, altyapı hizmetini yine Türk Telekom’dan kiralamak zorunda kaldığı için maliyet doğrudan kullanıcıya yansıyor.
-
Yatırım Eksikliği: Kırsal bölgelerde fiber optik altyapı yetersiz. Büyük şehirlerde bile birçok apartmanda hâlâ eski ADSL bağlantılar kullanılıyor. Yeni yatırımlar sınırlı kaldığı sürece rekabet de gelişemiyor.
-
Vergilendirme Politikaları: Türkiye’de dijital hizmetlerde alınan Özel İletişim Vergisi ve KDV oranları, faturaların kabarmasında önemli rol oynuyor. Bu da interneti bir “temel hak” değil, lüks tüketim gibi gösteriyor.
Mobilde de Durum Farklı Değil
Mobil internet kullanımı da yaygınlaştı, ancak paket fiyatları hızla artmaya devam ediyor. 20-25 GB mobil veri paketleri bugün itibarıyla 300-400 TL bandında satılıyor. Üstelik operatörler çoğu zaman bu paketleri çeşitli “uygulama kotaları” ile sınırlıyor; örneğin, sosyal medya veya video platformlarına özel kotalar koyarak kullanıcıyı yönlendirmeye çalışıyorlar.
Çözüm Ne Olabilir?
Türkiye’de internetin hem daha hızlı hem de daha ucuz hale gelmesi için bazı yapısal adımların atılması şart:
-
Altyapı Yatırımlarının Artırılması: Devlet teşvikleriyle fiber altyapı yaygınlaştırılmalı.
-
Rekabetin Önünün Açılması: Yerel ve alternatif sağlayıcılara daha fazla olanak tanınmalı.
-
Vergi İndirimi ve Düzenleme: Dijital erişim artık bir lüks değil, temel ihtiyaç. Bu bağlamda vergilendirme politikalarının yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor.
-
Dijital çağda yaşarken internet artık bir lüks değil, bir ihtiyaç. Ancak Türkiye’de internet fiyatları, gelir düzeyine göre hâlâ dünya standartlarının oldukça üzerinde. Hızın düşük, fiyatın yüksek olduğu bu denklemde faturayı yine vatandaş ödüyor. Umarız bu tablo yakın gelecekte değişir. Aksi halde, dijitalleşen dünyada geri kalmak, sadece teknoloji değil, sosyal ve ekonomik olarak da geri kalmak anlamına gelecek.